اعتقادات بهائیان (قسمت دوم)

اعتقادات بهاییان در مورد خدا

بهاییان به خدایی معتقد هستند که یگانه است و شریک ندارد. خداوند، از همه‌ی هستی بلندمرتبه‌تر است و هیچ چیز، حتی تفکّرات و خیالات بشر نیز به درگاه او راهی ندارد. در نتیجه، خداوند مقدّس از هر چیز است.

چیزی که محدود باشد نمی‌تواند نامحدود را درک کند. در نتیجه انسان که موجودی محدود است و تفکراتش نیز محدود است، نمی‌تواند خالق خود را درک کند و به ذات وجودش پی ببرد. همچنین صفات و اسم‌هایی که ما برای خداوند ذکر می‌کنیم، از توصیف ذات الهی عاجز هستند. این صفات هرگز لایق خداوند نبوده و نیستند؛ زیرا چیزی که در محدوده‌ی فکر و زبان ما باشد، هرگز لایق خداوند نیست. از صفات الهی که در زبان بشری به کار می‌بریم، می‌توانیم به کریم، توانا، عالم، بینا و… اشاره نماییم و از اسماء الهی نیز می‌توانیم الله، اب آسمانی، پروردگار و… را نام ببریم. بهاییان اعتقاد دارند که خداوند قوّه‌ای نیست که در جهان پراکنده شده باشد و یا هیچ‌گاه نمی‌توان خداوند را به یک انسان عظیم‌الجثه تشبیه نمود.

حال این سؤال پیش می‌آید که اگر خداوند در محدوده‌ی ادراک و فهم ما نمی‌گنجد پس چگونه او را بشناسیم؟ دیانت بهایی اعتقاد دارد که اگرچه خداوند در محدوده‌ی فهم ما نمی‌گنجد و راهی برای شناخت او وجود ندارد، امّا شناخت مظاهر ظهور الهی، مطابق با شناخت خداوند است. عبارت ظهور به معنی آشکار شدن و تجلّی کردن است. مظهر ظهور کسی است که صفات و اسماء الهی همگی به او بر می‌گردد. به عبارت دیگر می‌توانیم بگوییم چون راه به سوی ذات خداوند برای ما بسته است، پس خداوند نمایندگانی از طرف خود برای ما فرستاده است تا آنها را بشناسیم و از طریق او به دستورات الهی پی ببریم. از مظاهر ظهور می‌توانیم به حضرت ابراهیم، حضرت موسی، حضرت عیسی، حضرت محمّد، حضرت باب و حضرت بهاءالله اشاره کنیم. خداوند برای هر زمانی، مظهر ظهوری را برای ما می‌فرستد که باید به او ایمان آوریم و دستوراتش را بپذیریم. مظهر ظهوری که برای این عصر و زمان آمده است، حضرت بهاءالله می‌باشد.

برای واضح‌تر شدن مطلب فوق می‌توانیم اینگونه بیان کنیم که مظاهر ظهور الهی، همانند آینه‌های پاکی هستند که به سمت خدا قرار دارند و نور خورشید حقیقی یعنی خدا را برای ما منعکس می‌سازند. هنگامی که در آینه نگاه می‌کنیم، مشاهده می‌نماییم که تصویر خورشید در آن منعکس می‌شود، امّا این بدان معنا نیست که خورشید از مقام بلند خود در آینه نزول کرده است. در مورد خداوند و مظاهر ظهور نیز همینطور است و مظاهر ظهور فقط واسطه‌ای برای انعکاس نور الهی هستند. در نتیجه می‌توانیم بگوییم که هر آنچه که از خدا بر زبان می‌رانیم، به مظاهر ظهور یا همان آینه‌ها مربوط است، زیرا این آینه‌ها تنها واسطه‌ی بین بشر و خدا هستند.

جمع‌بندی: بهاییان خدای واحدی را می‌پرستند که نه از مقام خود تنزّل می‌یابد و نه چیزی به مقامش صعود می‌کند، در نتیجه فقط از طریق مظاهر ظهور که مانند آینه‌های پاکی در مقابل خورشید هستند می‌توانیم از نور الهی و هدایت او بهره‌مند شویم. تمامی صفات و اسم‌هایی که برای خداوند بر می‌شمریم در زبان بشری کاربرد دارند و از توصیف ذات الهی عاجزند. شناخت مظاهر ظهور مطابق با شناخت پروردگار است و در هر عصری باید مظهر ظهور مربوط به همان عصر را شناخت و از تعالیمش پیروی نمود.

(پایان قسمت دوّم)